KADERE İMAN
Kader: Allah‟ın ezeli bilgisi ile BĠZE GÖRE gelecekteki olan olayları adaletiyle
takdir etmesi, düzenlemesi, karar vermesi, yazmasıdır.
Kaza: Allah‟ın takdir ettiği, düzenlediği programın zamanı, Ģartları yerine gelince
izin verip, nasip edip yaratmasına denir.
Ezeliyet ne demektir?
Kader meselesinin anlaĢılamamasındaki en büyük sebep, “zaman” ve “ezel”
kavramlarının birbiriyle karıĢtırılması ve yanlıĢ değerlendirilmesidir.
Ġnsan, zaman ve mekân içerisinde yaĢadığı için, her hadiseyi ve hakikati zaman
ölçüsüne göre değerlendirmekte ve ezeli, zamanın baĢlangıcı zannetmekle hata
yapmaktadır. ĠĢte kaderi anlayamamak, böyle yanlıĢ bir kıyasın mahsulüdür.
Zaman, kâinatın yaratılmasıyla baĢlayan ve içerisinde hadiselerin cereyan ettiği
soyut bir kavramdır. GeçmiĢ, hâl ve gelecek olarak üçe taksim edilir. Bu taksim
mahlukata göredir. Yani asır, sene, ay, gün, dün, bugün, yarın gibi bütün
kavramlar ancak yaratılmıĢlar için söz konusudur.
Ezel ise, zamanın baĢlangıcının evveli demek değildir. Ezelde geçmiĢ, hâl ve
gelecek yoktur. Ezel bütün bu zamanların aynı anda görüldüğü ve bilindiği bir
makamdır. Dilerseniz Ģimdi, Allah‟ın ezeliyet sıfatını misaller ile anlamaya
çalıĢalım:
Misal-1:
Düz bir çizgi düĢünün, bu çizgi zaman çizgisi olsun. Bu çizginin ortası ise Ģimdiki
zaman, yani Ģu anda içinde bulunduğumuz an olsun. Bu çizginin solundaki nokta
ise geçmiĢ zaman olsun. ĠĢte bu noktada kâinat yaratıldı ve daha sonra ilk insan
Hz. Âdem (a.s.). Ve o zamandan bugüne kadar yaratılan her Ģey, hâl ile geçmiĢ
zamanın ifade edildiği bu iki nokta arasında var oldu.
Zaman çizgimizin sağındaki nokta ise gelecek zamandır. Bu nokta, kıyametinde
ötesinde cennet ve cehennem hayatını içine alan sonsuzluk hayatıdır. ġu anda
içinde bulunduğumuz hâl noktası ile gelecek zaman noktası arasında ise
torunlarımız, onların torunları ve kıyamete kadar yaratılacak her Ģey hatta bunun
da ötesinde öldükten sonra dirilme, hesaba çekilme, amellerin tartılması ve
sırattan geçme gibi hadiseler var.
Ezel ise bu zaman çizgimizin, geçmiĢ noktasının sol tarafı değildir. ĠĢte kaderi
anlayamamamızın sebebi, ezelin burası olduğunu zannetmemiz ve ezeli, zaman
çizgisi üzerinde bir yere oturtmamızdır. Zira ezeli, burası zannettiğimizde
Allah‟ın yarını bilmesi için yarının gelmesi gerekecektir. ĠĢte bu zan ve ezeliyet
kavramını yanlıĢ anlamamız ise Ģu soruyu sormamıza sebep olacaktır: “Allah
günahkâr olmamı yazmıĢsa benim suçum ne?”
ġimdi ezel kavramını, zaman çizgimizde resmettiğimizde bu sorunun ne kadar
manasız bir soru olduğu anlaĢılacaktır. ĠĢte ezel bu çizginin üst kısmındaki
noktadır. GeçmiĢ zamanın sol tarafı değil, bir zamansızlıktır. Hâl, geçmiĢ ve
geleceği aynı anda tutan ve gören bir makamdır. Dolayısıyla Allah bugünü
gördüğü ve bildiği gibi, yarını da öbür günü de ve cennet ile cehennem hayatının
yaĢanacağı sonsuzluk hayatına kadar her Ģeyi de bugün ile birlikte görmektedir.
Allah için hâl, geçmiĢ ve gelecek gibi kavramlar yoktur. Bu kavramlar zaman ile
kayıtlı olan bizler içindir.
50-Allah’ın iradesi ile insanın eylemlerdeki sorumluluğu olan iradesini kader konusu
ile açıklayınız?
Allah‟ın külli(sınırsız) iradesi, insanın cüz‟i (sınırlı) iradesi vardır. Allah,
insanları, iyi ve kötünün ortaya çıkması için karĢısına kötülük(nefs, Ģeytan v.b.) ve
iyilik (Vicdan, kalp, melek, Kutsal Kitap v.b.) Ģıklarını ortaya koymuĢ ve bir de
akıl, irade vererek seçim yapması için özgürlük vermiĢtir. ĠĢte insan iradesi ile
seçimini kendisi yapar ve insanın ısrarı üzerine Allah, o olayı yaratarak izin verir,
nasip eder, bunu Kaderine yazar. Allah‟ın gelecekteki olayları bilmesi insanın
robot olduğu anlamına gelmez. Örn: GüneĢ tutulmasını ön bilgi ile önceden bile
bilim adamları dediği için, o zaman gelince güneĢ tutulmaz. GüneĢin tutulacağını
bildikleri için bir yere yazarlar. ĠĢte bunun gibi Allah ta önceden biliyor diye
insanın iradesine, seçimine direkt karıĢmaz, sınav için serbest bırakır. Seçimini
görünce Kadere yazar. (Not: GüneĢ karĢısında eli bağlı olan bilim adamı ile
Allah‟ın yaratıcılığı arasında mükemmeliyet açısından fark vardır. Son kararı,
Yazgıyı, Takdiri, nasip etmeyi yani insanın seçiminin SONUCUNU Allah belirler.
Özetle dersine çalıĢan öğrencidir, kendi seçimi ile çalıĢmıĢtır. Fakat sonucu, takdir
eden, notu veren nasıl öğretmen ise , son karar öğretmen ise iĢte bunun gibi;
çalıĢan, gayret gösteren, iyiyi veya kötüyü iradesi ile SEÇEN, ĠNSANDIR. Bunun
sonucunda SON KARARI TAKDĠR EDEN,(Ģifayı, rızkı, hayır ve Ģerri) YARATAN
NASĠP EDEN ALLAH‟TIR.
NOT: KÖTÜ YOLU SEÇEN BĠZLER OLDUĞUMUZ ĠÇĠN YAPTIĞIMIZ
KÖTÜLÜKLERDE,(SARHOġKEN ARABA KULLANIP KAZA YAPINCA, VEYA
ALKOLĠKLĠKTEN KANSERE YAKALANINCA ) BUNU ALLAH,KADERĠNDE
BÖYLE YAZMIġ DEYĠP KÖTÜLÜKLERĠ ĠġLEMEK, KÖTÜLÜKLERĠ ALLAH‟A
ÇAMUR OLARAK ATMAK, VE KADERE SÖVMEK, ĠSLAM ĠNANCINA
YAKIġMAZ.SINAVDA 5 ALAN ÖĞRENCĠ BUNU BEN ALDIM,
1 ALINCA DA, ÖĞRETMEN VERDĠ DĠYEN NANKÖR BĠR ÖĞRENCĠ
OLMAMAMIZ GEREKĠR. BÜTÜN YAPIP ETTĠKLERĠMĠZDEN BĠZLER
SORUMLUYUZ…
51-Tevekkül inancı? Tanımla bir örnek veriniz?
Kulun, elinden gelen bütün tedbirleri aldıktan sonra o iĢin sonucunu, nasibini
Allah‟a bırakması, Allah‟a vekalet vermesine, O‟na güvenmesine ve Allah, verince
Ģükretmesi, vermeyince isyan etmemesine Tevekkül inancı denir.
Örn: Hastalığın gitmesi için doktor, ilaç, hastane gibi tedbirlerimizi almalı,
sonucunu, Ģifayı Allah‟ın nasibine bırakarak O‟na güvenmek ,Ģifa gelince Ģükür,
gelmese de isyan etmeden sabırla gayret gösterip güneĢli günlere umutla bakmak,
isyan etmemek.
Yorumlar - Yorum Yaz
